مراحل دوخت و شناخت ابزار چرم دوزی

مراحل دوخت و شناخت ابزار چرم دوزی :

چرم دوزی از هنرهای دستی است که به ابزار زیادی احتیاج ندارد و می توان با تهیه وسایل موردنیاز چرم دوزی و صرف کمی وقت، یک کیف چرم دست دوز زیبا با سلیقه دلخواه درست کرد...

تخته، سنبه، مشته، خط کش فلزی و گونیا، کاغذ شطرنجی، قیچی مخصوص و کاتر، خودکار ژله ای، و ..... وسایل موردنیاز برای درست کردن یک کیف زیبا است.

ساخت وسایل چرمی ساده مانند کیف پولی، کیف دستی، جاکارتی، جاکلیدی و مانند آن بسیار ساده است و تمام افراد با گذراندن یک دوره کوتاه مدت آموزشی می توانند از عهده ساخت آن ها برآیند. برای ساختن یک کیف چرمی ساده نیاز به الگو است و با کمی حوصله و خلاقیت افراد می تواند طرح های ذهنی خود را بر روی کاغذهای شطرنجی پیاده کند.

پس از آماده شدن الگو، باید الگو را به وسیله خودکار ژله ای بر روی چرم موردنظر که ممکن است مصنوعی یا طبیعی باشد کشید.

استفاده از قیچی مخصوص چرم یا کاتر برای برش چرم مناسب تر و بهتر از قیچی های معمولی برای بریدن است. کشیدن الگو بر روی چرم باید از خودکار ژله ای استفاده کرد که جای خطوط روی چرم باقی نماند و هرگز نباید از خودکارهای معمولی برای کشیدن الگو بر روی چرم استفاده کرد.

چسب آهن، برای چسباندن ، سوزن کوبلن دوزی، دستگاه دکمه زن و پرچ زن از دیگر وسایل موردنیاز برای دوختن کیف و وسایل چرمی است.

درکشیدن الگو بر روی چرم باید بسیار دقیق بود، حتی میلی مترها را نیز رعایت کرد، چرا که خوب کشیدن الگو در نتیجه کار تأثیر زیادی دارد، اضافه می کند: الگوی بیشتر کیف های پولی به صورت مستطیل یا مربع است که می توان با خط کش فلزی اندازه گیری کرده و به راحتی الگو را بر روی مقوای شطرنجی کشید، اگر شکل الگو نامنظم و یا از اشکال دایره ای در آن استفاده شده باشد، باید به صورت قرینه کار کرد که نیاز به دقت بیشتری دارد.

وقتی الگو ها بر روی چرم منتقل شد باید با قیچی مخصوص چرم و یا کاتر آن را چید. از کارتر برای برش خطوط صاف استفاده می شود که در هنگام استفاده از کاتر حتما باید از خط کش فلزی برای کنترل برش خطوط چرم استفاده کرد. بهتر است در این زمان، شیشه یا تخته ای را در زیر چرم قرار داد تا برش راحت تر و تمیزتر انجام شود.

باید موقع بریدن چرم از داخل خط های کشیده شده قیچی کرد تا پس از بریده شدن چرم، جای خودکارها روی چرم دیده نشود.

به دلیل محکم بودن چرم طبیعی از سنبه برای سوراخ کردن چرم استفاده می شود، معمولا سنبه شماره یک برای دوخت نخ و سنبه شماره 3 برای دوخت با تریشه و زدن دکمه یا پرچ استفاده می شود. هنگام سوراخ کردن باید زیر چرم، تخته ای که از جنس فایبر گلاس یا لاستیک فشرده و در ابعاد مختلف موجود است را قرار داد.

برای ضربه زدن روی سنبه و سوراخ کردن چرم از مشته استفاده می شود، ابتدا به وسیله خودکار ژله ای در فاصله های منظم با استفاده از خط کش روی چرم، قسمت هایی که باید دوخت شود را نقطه گذاری کرده و سپس دورتادور کار را سنبه زد و چرم را سوراخ کرد.

معمولا برای دوخت با نخ معمولی فاصله سنبه ها را از لبه کار نیم سانت و فاصله هر سوراخ از سوراخ قبلی نیز نیم سانت در نظر گرفته می شود، اما برای دوخت با نخ تریشه فاصله ها 7 میلی متری زده می شود. در هنر چرم می توان از طرح ها و الگوهای ذهنی جدید استفاده کرد، باید سنبه به صورت عمود بر روی چرم نگه داشته شود و سپس با استفاده از مشته ،ضربه ای را بر روی سنبه وارد کرده تا چرم سوراخ بشود.

برای دوخت چرم از دو نوع نخ موم کش و نخ ابریشم استفاده می شود، دوخت های مختلفی برای چرم وجود دارد.

دوخت بخیه، بیشتر برای دوخت دور زیپ استفاده می شود.

دوخت اریب یا کج؛ ساده تر ین و معمول ترین دوخت برای دور کار است. در این نوع دوخت یک سوراخ از ابتدا و انتها اضافه می آید، ولی پشت کار به صورت خط های صاف و عمود است.

دوخت ضربدر؛ در تکه دوزی و برای دور کار و هم چنین دوخت دندان موشی نیز برای دور کار استفاده می شود. برای کارهای مردانه از دوخت رومی استفاده می شود، البته از این دوخت می توان برای دور کار و تکه دوزی نیز استفاده کرد. زمانی که از این دوخت برای تکه دوزی استفاده می شود پشت کار به شکل ضربدر در می آید، ولی برای دور کار باید پشت و روی کار شبیه یکدیگر باشند.

معمولا در چرم های طبیعی به دلیل زیبایی خود چرم از آستر استفاده نمی شود، اما اگر قسمت هایی نیاز به آستر داشته باشد، آسترها مطابق با الگوها چیده می شود. و به وسیله چسب با دقت به الگوی چرم چسبانده می شود. آستر در رنگ های مختلف در بازار موجود است و معمولا از آسترهای سوزنی متناسب با رنگ چرم در کارها استفاده می شود.

امروزه چرم های طبیعی و مصنوعی در طرح ها و رنگ های مختلف تولید می شوند و افراد می توانند مطابق با سلیقه خود از رنگ های مختلف و متنوع استفاده کنند. اگرچه قیمت چرم طبیعی در مقایسه با چرم مصنوعی بیشتر است ، اما هنرجویان بهتر است از چرم طبیعی استفاده کنید، چون چرم طبیعی زیبایی و دوام بیشتری داشته و به اثر ارزش خاصی می بخشد.

تشخیص چرم طبیعی از چرم مصنوعی بسیار دشوار است، اما چرم طبیعی بسیار نرم و منعطف است و بوی مشخص و خاصی دارد. گره ها، خلل و فرج های بافت چرم مصنوعی طبق الگوی خاص قابل شناسایی است. چرم طبیعی و مصنوعی را از پشت آنها نیز می توان تشخیص داد. اگر در برش های چرم نشانه ای از حالت پلاستیکی و نرم بود چرم طبیعی نیست.